نوارها و نقاط دما به سطوح می چسبند و با رسیدن یا فراتر رفتن دمای خاص تغییر رنگ می دهند. برچسب‌های برگشت‌پذیر زمانی که دمای سطح بالاتر یا پایین‌تر از یک نقطه نشان‌دهنده کاهش یابد، به رنگ اصلی خود تغییر می‌کنند. آنها را می توان با یک یا چند نقطه دمایی در جهت دایره ای، افقی یا عمودی قالب بندی کرد. آنها ابزار بصری واضحی برای نظارت و بازرسی تغییرات دمای سطح فراهم می کنند.
نوار دمایی (برچسب دمایی) چیست؟
نوار دمایی مجموعه ای از برچسب های تست و ثبت کننده دما است که به طور دائم بالاترین دمایی را که برچسب به آن رسیده است را ثبت می کند.
این برچسب ها شامل یک سری عناصر حساس به دما هستند که بین لایه های مقاوم در برابر حرارت با پنجره های شفاف مهر و موم شده اند. هر عنصر با فراتر رفتن از دمای نامی آن، به طور مشخص رنگ تغییر می کند. این تغییرات دمایی می تواند برگشت پذیر و یا برگشت ناپذیر باشند که در صورت برگشت ناپذیر بودن، تاریخچه دمایی سطح تحت نظارت را ارائه می دهند.
نوار دمایی غیر قابل برگشت چیست؟
برچسب دمای غیر قابل برگشت، نوارهای دمایی چسبنده برگشت ناپذیر هستند که از یک یا چند نشانگر حساس به حرارت تشکیل شده است که در زیر پنجره های شفاف و مقاوم در برابر حرارت مهر و موم شده اند. با رسیدن به دمای مشخص در نشانگر دما، تغییر رنگ عموما به رنگ مشکی ایجاد می شود. تغییر به رنگ مشکی غیر قابل برگشت است و تاریخچه دمای قطعه کار را ثبت می کند.
برچسب‌ها در انتها، قابل جداسازی از دستگاهی که برروی آن چسبیده شده اند، هستند و وقتی برای ثبت گزارش نهایی برداشته می‌شوند، لایه های آن جدا نمی‌شوند و می‌توانند به گزارش بازرسی پیوست شوند تا به عنوان یک رکورد دائمی استفاده گردند.
عناصر حساس به دما، نشانگرهای تغییر فاز هستند که از مجموعه‌ای از مواد شیمیایی آلی خالص شده با نقاط ذوب مشخص و متفاوت استفاده می‌کنند تا اثرات تغییر رنگ منحصر به فرد و با دقت بالا را ارائه دهند. هر عنصر دمایی از ترکیب شیمیایی متفاوتی استفاده می کند و به طور جداگانه با اعمال یک پوشش حاوی ماده شیمیایی روی یک بستر کاغذی جاذب خاص، ساخته می شود. هنگامی که دمای نامی بیش از حد باشد، ماده شیمیایی ذوب می شود و توسط زیرلایه جذب می شود و باعث تغییر رنگ دائمی می گردد. قابل ذکر است که حداکثر ده عنصر را می توان در یک برچسب واحد با هم ترکیب کرد.
این برچسب های دمایی با کاربرد راحت و تفسیر آسان، کاربردهای صنعتی و نظامی بسیاری دارند و همچنین در برنامه‌های تحقیق و توسعه به وفور استفاده می شوند. عملکرد نوار دمایی معمولاً تحت تأثیر تماس گذرا با حلال ها، بنزین، نفت کوره، روان کننده ها، آب داغ یا بخار قرار نمی گیرد.
تفاوت بین برچسب دمایی غیر قابل برگشت و برگشت پذیر چیست؟
همانطور که از نام آن مشخص است، نوارهای دمایی برگشت پذیر می توانند در صورت نیاز به جلو و عقب تغییر کنند تا نشانه ای از دمای فعلی ارائه دهند. یکی از مزایای برچسب های برگشت پذیر این است که می توان آنها را بارها و بارها استفاده کرد. برچسب‌های دمایی غیرقابل برگشت، نشانه‌ای برای یک بار استفاده از رسیدن به دمای تعیین‌شده هستند. برچسب‌های غیرقابل برگشت در شرایطی مفید هستند که اپراتور در دسترس نیست یا به برچسب چسبانده شده به محصول تحت آزمایش دسترسی ندارد. در هر زمان آینده ممکن است یک برچسب غیر قابل برگشت بررسی شود تا ببینیم آیا دمای مشخص شده به دست آمده است یا خیر.
ویژگی های نوار دمایی
- واکنش فوری
- رکورد دائمی بالاترین درجه حرارت به دست آمده
- مقاوم در برابر روغن، آب و بخار
- ارزان و آسان برای استفاده
- حداکثر دقت برای کنترل دما بین 1 تا 300 درجه سانتیگراد.
- دقت اندازه گیری بالا
- حداکثر کارایی و دقت
کاربردهای نوار دمایی
- نظارت بر دمای عملیاتی ایمن تجهیزات و فرآیندها
- تعیین دما به عنوان راهنمای طراحی و انتخاب مواد در پروژه های تحقیق و توسعه
- حفاظت از مواد حساس به دما در انبار و حمل و نقل
- به دست آوردن داده های دمای عملیاتی اجزا و مناطقی که به روش های دیگر به راحتی قابل دسترسی نیستند.
- کنترل فرایند
- تست و اندازه گیری
- مواد شیمیایی
- خودرو
- کنترل کیفیت
- شاخص های ایمنی
- هوافضا
- غذا
- پزشکی
- حفاری
استفاده صحیح از نوارهای اندازه گیری دما: نکات کاربردی
نوارهای دماسنج برای کنترل دمای کارآمد ایده آل هستند و استفاده از آنها آسان است و نتایج بسیار قابل اعتمادی ارائه می دهند؛ به عنوان مثال در صنعت برق، مهندسی خودرو، تحقیقات و فناوری هوافضا. زیرا زمانی که وظایفی مانند تعمیر و نگهداری پیشگیرانه، تضمین کیفیت یا اثبات عملکرد تجهیز خارج از محدوده اصلی در میان باشد، کارایی آنها غیرقابل رقیب است.
اگر نکات زیر را در نظر بگیرید، کنترل دمای شما دقیق‌تر می‌شود:
- اطمینان حاصل کنید که سطوح تجهیزاتی که قصد پایش دمای آن را دارید و نوار دمایی بر روی آن قرار می گیرد، تمیز و خشک است.
- برچسب های دما باید در جای خنک نگهداری شوند: محدوده ایده آل بین 6 تا 10 درجه سانتیگراد است. دمای نگهداری نباید بیش از 25 درجه سانتیگراد باشد.
- هنگام چسباندن نوار اندازه گیری دما نباید حباب هوا ایجاد شود.
- نوارهای دماسنج را برای مدت طولانی نگهداری نکنید. نوارهای اندازه گیری تا دمای 65 درجه سانتیگراد حداکثر تا 9 ماه قابل نگهداری هستند، نوارهای دمایی با دمای 65 درجه سانتیگراد و بالاتر از 12 تا 24 ماه ماندگاری بیشتری دارند.
انواع برچسب دمایی
برچسب های اندازه گیری دما در سه فرمت و پروفایل عملکرد مختلف موجود است:
- نوار اندازه گیری دما (Temperature measuring strip) با محدوده اندازه گیری برای تجهیزات و قطعات کوچک تا متوسط. امکان استفاده برای قطعات متحرک با اندازه گیری طولانی مدت. قابل ذکر است که خود این نوار دمایی ها به دو فرم افقی و عمودی در دسترس هستند.
- برچسب دمایی نقطه ای (Measuring point) با حداکثر مقدار و زمان پاسخ بسیار کوتاه.
- نشانگر مینی (Mini indicator) با محدوده اندازه گیری برای اجسام بسیار کوچک.
مزایای برچسب دمایی
- آسان در خواندن: تغییر رنگ متمایز هنگامی که درجه حرارت بیش از حد شود (بسته به نوع نوار، ممکن است تغییر رنگ روشن یا تیره باشد)
- آسان در استفاده: برچسب دمایی به صورت آماده برای استفاده به دست صنعت گر می رسد. بدون نیاز به پیش فعال سازی و نصب های هزینه بر یا زمان بر
- پیاده سازی آسان: راه حلی ساده برای اهداف با حجم کم یا خطوط تولید با حجم بالا
- تائید بر پیشروی صحیح عمل خشک کردن، پخت و ذوب کردن با تأیید به دمای مناسب رسیدن
- نظارت بر اجزای ماشین و در نتیجه کمک به تعمیر و نگهداری پیشگیرانه
- مدعی گارانتی تجهیزات با نشان داددن گرمای بیش از حد تجهیزات
- اعتبار سنجی فرآیند با تأیید اینکه دمای درون فرآیند به دست آمده است
